Рэцікаў Андрэй Міхайлавіч

Рэцiкаў Андрэй Мiхайлавiч нарадзiўся ў г.Наваполацк у 1973 годзе. Вучыўся ў Беларускiм дзяржаўным унiверсiтэце па спецыяльнасцi ”Фiлалогiя, беларуская мова i лiтаратура“.

З 1996 г. па 2000 г. працаваў дырэктарам Цэнтра рамёстваў i традыцыйнай культуры ДУК ”Цэнтр культуры г.Наваполацка“. За час працы творча падыходзiў да арганiзацыi разнастайных гарадскiх мерапрыемстваў. У 1996 годзе стварыў тэатр лялек ”КапялюШ“ і з’яўляецца яго нязменным кіраўніком. З самага пачатку iмкнуўся ў сваёй працы выкарыстоўваць элементы беларускага народнага тэатра батлейкі.

Пасля паказу спектакля ”Полацкая батлейка“ на I абласным свяце лялечных тэатраў ”Запрашаем у казку“ ў г.Дуброўна тэатру лялек ”КапялюШ“ у 2011 годзе прысвоена найменне ”Народны аматарскi калектыў“.

Рэцікаў А.М. вялiкую ўвагу аддае беларускаму народнаму тэатру – батлейцы, iмкнецца знайсцi новыя формы папулярызацыi традыцыйнага тэатра. Руплiвая праца дае свае вынікi – тэатр жаданы госць на розных фестывалях, святах, прыватных iмпрэзах у розных кутках Беларусi. Андрэй Міхайлавіч займаецца рэканструкцыяй i вырабам батлеек, таму ”КапялюШ“ мае батлейкi на розны густ. За час працы над батлейкай сабраў вялiкi метадычны матэрыял па гiсторыi беларускай батлейкi, вяртэпным тэатры Расii, Украiны. Зрабiў рэканструкцыi батлейкавых скрыняў ХIХ ст.

У 2015 годзе Андрэй Мiхайлавiч удзельнічаў у свяце-конкурсе майстроў народнай лялькі і цацкі ”Забава – 2015“ у межах ХХIIII міжнароднага фестывалю мастацтваў ”Славянскі базар у Віцебску“, дзе атрымаў I месца ў намінацыі ”Традыцыйная рухомая лялька з дрэва“. На суд журы была прадстаўлена калекцыя лялек-каталак, над стварэннем і пошукам традыцыйнай формы і канструкцыі якіх майстар працаваў не адзін год.

Рэцікаў А.М. займаецца традыцыйнай батлейкавай лялькай больш за дваццаць год. Калекцыя лялек налічвае больш за 100 адзінак разнастайных персанажаў інтэрмедый, народна-бытавых сцэн, традыцыйнай драмы ”Цар Ірад“, калядных містэрый і інш.

Вялікую цікавасць выклікае стварэнне аўтарам батлеек. У сваёй працы майстар карыстаецца апісаннямі батлеек ХІХ-ХХ стст. У 2016 годзе аднавіў старажытны від батлейкі ”Віцебскі жлоб“, які бытаваў на Віцебшчыне ў ХVІІ-ХІХ стст. Гэта батлейка адметна тым, што пабудавана па прынцыпе ”ценявога тэатра“. У 2022 годзе традыцыйная калядная батлейка ”Віцебскі жлоб“ атрымала статус элемента нематэрыяльнай культурнай спадчыны Беларусі. У 2024 годзе дакладная копія батлейкі ”Віцебскі жлоб“, зробленая майстрам, заняла сваё месца ў адноўленай экспазіцыі музея гісторыі і культуры г.Наваполацка.

У арсенале тэатра лялек ”КапялюШ“ – восем батлеек, зробленых майстрам. Гэта адна- і двухпавярховыя батлейкі, дзве ценявыя, марыянетачныя батлейкі. Майстар стварыў калекцыю перанасных заплечных батлеек.

Батлеечныя пастаноўкі тэатра неаднаразова адзначаны ўзнагародамі міжнародных, рэспубліканскіх, абласных, рэгіянальных фестываляў і конкурсаў. Рэцiкаў Андрэй Мiхайлавiч пастаянна павышае свой прафесiйны ўзровень, выступае як папулярызатар батлеечнага мастацтва, праводзіць сустрэчы, удзельнічае ў семінарах, дзе перадае свой вопыт майстра батлейкі.

Па выніках рэспубліканскага конкурсу ”Чалавек года ў сферы культуры“ ў 2018 годзе Рэцікаў Андрэй Міхайлавіч стаў пераможцам у намінацыі ”Народная творчасць“.

У 2022 годзе майстар адзначаны Падзякай Міністра культуры Рэспублікі Беларусь і атрымаў статус народнага майстра Беларусі.