НАРОДНЫ ФАЛЬКЛОРНЫ КАЛЕКТЫЎ ”КУДЗЕЛІЦА“

Народны фальклорны калектыў ”Кудзеліца“ створаны пры Дубровенскім раённым Доме культуры ў студзені 1995 года. У 2003 годзе калектыву прысвоена ганаровае найменне ”народны“.
Колькасць удзельнікаў – 15 чалавек ва ўзросце ад 25 да 65 гадоў: рабочыя, служачыя, пенсіянеры. З часу стварэння калектыву нязменным кіраўніком з’яўляецца Анастасія Мікалаеўна Красоўская.
Прыярытэтамі для народнага фальклорнага калектыву ”Кудзеліца“ з’яўляюцца адраджэнне, захаванне і папулярызацыя традыцыйнай народнай культуры, замацаванне духоўнай сувязі пакаленняў, заснаванай на нацыянальных каштоўнасцях. Дэвіз калектыву ”Кудзеліца“: ”Зберажом спадчыну нашых продкаў“.
Народны фальклорны калектыў ”Кудзеліца“ папулярызуе народныя песні, танцы, звычаі, абрады, паданні, прыказкі, прымаўкі, казкі і загадкі Дубровенскага краю, далучаючы сваіх прыхільнікаў да народных традыцый — спадчыны беларускай музычнай творчасці. З дапамогай работнікаў сельскіх устаноў культуры выяўляюцца носьбіты фальклору Дубровеншчыны. У час фальклорных экспедыцый запісваюцца песні, казкі, паданні. Збіраюцца саматканыя спадніцы, андаракі, набываюцца ручнікі, абрусы, посцілкі, гармонікі і іншыя побытавыя рэчы. Калектыў спявае акапэльна і пад музычна-шумавое суправаджэнне: гармонік, баян, бразготкі, бубен, лыжкі і інш. З дапамогай сабранага матэрыялу народны фальклорны калектыў ”Кудзеліца“ адраджае святы і абрады Дубровеншчыны: ”Дубровенскія супраткі“, Каляды, Масленіца, Гуканне вясны, Вялікдзень, Купалле, Дажынкі і інш.
Сумесна з работнікамі аддзела запісу актаў грамадзянскага стану Дубровенскага райвыканкама калектыў праводзіць урачыстыя рэгістрацыі шлюбу з элементамі вясельнага абраду Дубровеншчыны, дзе таксама паказваецца фрагмент вясельнага абраду ”Драць зайца“. У сваіх выступленнях фальклорны калектыў прадстаўляе песні, звычаі і традыцыі беларускай народнай культуры. Удзельнікі калектыву выступаюць у самабытных сцэнічных касцюмах, зробленых на аснове Дубровенскага строю.
Традыцыя вяселля, што бытуе ў Дубровенскім раёне складаецца з комплексу звычаяў і гульняў, якія праводзяць удзельнікі калектыву ”Кудзеліца“ і ўключае: першы дзень – звычай ”Драць зайца“, другі дзень – абрадавая гульня ”Ганяць маладу на ваду“ і адорванне маладых вясельным ”рагатым“ караваем, трэці дзень – абрадавая гульня ”Ганяць сучку“.
У снежні 2017 года калектыву давялося выступаць у горадзе Мінску на паседжанні Беларускай Рэспубліканскай навукова-метадычнай Рады па пытаннях гісторыка-культурнай спадчыны з вясельнымі песнямі і абрадамі Дубровеншчыны. На Радзе быў дадзены статус гісторыка-культурнай каштоўнасці катэгорыи ”А“ нематэрыяльнаму праяўленню творчасці чалавека – ”Традыцыя вяселля са звычаямі“ на тэрыторыі Дубровенскага раёна Віцебскай вобласці“.
Таксама калектывам праведзена рэканструкцыя старадаўняга абрада праводзін у армію, які ўключае ўсябе рэкруцкія песні, уручэнне памятных хусцінак, уваход з бацькамі ў вароты з ручнікоў, як сімвал паспяховага прыходу дадому. Абрад быў прадэманстраваны на грамадзянскім абрадзе ”Провады ў армію“.
Калектыў з’яўляецца пастаянным удзельнікам Міжнароднага фестывалю песні і музыкі ”Дняпроўскія галасы ў Дуброўне“. З канцэртнай праграмай калектыў сустракае гасцей фестывалю, знаёміць іх з мясцовымі песнямі і танцамі. Падчас гала-канцэрта культурнага форума ўдзельнікі калектыву ”Кудзеліца“ праводзяць абрад ”Пасахі на лёгкія шляхі“, дзе з добрымі і цёплымі словамі пажадання звяртаюцца да ўдзельнікаў фестывалю і падносяць ім у гліняным посудзе духмяныя, макавыя пасахі, якія традыцыйна спакон вякоў уручалі дарагім гасцям у дарогу.
Калектыў – удзельнік праграмы ”Жывая культура тэлеканала ”Беларусь 3“, падчас якой паказаў ”Традыцыйныя вясельныя звычаі Дубровенскага раёна“.
У студзені 2019 года народны фальклорны калектыў ”Кудзеліца“ быў запрошаны на Віцебскае абласное тэлебачанне, дзе прадставіў калядныя песні і звычаі Дубровенскага краю.
Па выніках работы за 2019 год народны фальклорны калектыў ”Кудзеліца“ узнагароджаны: сертыфікатам удзельніка святочнага гала-канцэрта творчых калектываў вобласці, прысвечанага 80-годдзю ДУ ”Віцебскі абласны метадычны цэнтр народнай творчасці“; падзякай старшыні Віцебскага абласнога выканаўчага камітэта за адраджэнне і папулярызацыю традыцыйнай культуры і актыўны ўдзел у абласных мерапрыемствах.
19 сакавіка 2020 года народны фальклорны калектыў ”Кудзеліца“ адзначыў 25-ці годдзе творчай дзейнасці. Да юбілею была падрыхтавана новая канцэртная праграма.
На працягу 25 гадоў калектыў пабываў не толькі ва ўсіх куточках Дубровенскага раёна, але і за яго межамі. Прыняў удзел у шматлікіх абласных, рэспублікан¬скіх і міжнародных святах, конкурсах і фестывалях народнай творчасці.
Работа калектыву яскрава адлюстроўваецца на старонках мясцовай раённай газеты “Дняпроўская праўда” і абласной газеты ”Витебские вести”.